Chùa Thiên Mụ tọa lạc trên đồi Hà Khê bên bờ sông Hương thơ mộng, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5km về phía Tây. Đây là ngôi chùa cổ nhất, có kiến trúc đồ sộ nhất và cũng là ngôi chùa đẹp nhất của xứ Huế. Bên cạnh kiến trúc xinh đẹp và cổ kính thì những câu chuyện tâm linh huyền bí về ngôi chùa càng thu hút sự tò mò của khách du lịch. Mời quý khách cùng Kha Trần tìm hiểu kỹ hơn về điểm du lịch nổi tiếng này.

Lịch sử và tên gọi chùa Thiên Mụ

Truyền thuyết kể rằng, khi vào làm Trấn thủ xứ Thuận Hóa kiêm trấn thủ Quảng Nam, chúa Nguyễn Hoàng đã đích thân đi xem xét địa thế ở đây nhằm chuẩn bị cho mưu đồ mở mang cơ nghiệp, xây dựng giang sơn cho dòng họ Nguyễn sau này. Trong một lần rong ruổi vó ngựa dọc bờ sông Hương ngược lên phía đầu nguồn, ông đã bắt gặp một ngọn đồi nhỏ nhô lên bên dòng sông trong xanh uốn khúc có tên là đồi Hà Khê. Thế đất như hình một con rồng đang quay đầu nhìn lại nên năm 1601, chúa đã cho xây dựng một ngôi chùa trên đồi, có mặt tiền quay ra sông Hương và đặt tên là Thiên Mụ. Nguyễn Hoàng cả mừng, vào năm 1601 đã cho dựng một ngôi chùa trên đồi, ngoảnh mặt ra sông Hương, đặt tên là “Thiên Mụ”.

Cũng trong thời gian này, người dân địa phương kể rằng thường có một bà lão mặc áo đỏ quần lục xuất hiện trên đồi và nói với mọi người rằng: Rồi đây sẽ có một vị chân chúa đến xây chùa để tụ linh khí, làm bền long mạch cho nước Nam hùng mạnh. Chính vì vậy, việc chúa Nguyễn Hoàng xây dựng chùa tại đây dường như bắt nhịp được với ý nguyện của dân chúng nên được mọi người rất ủng hộ.

Năm 1862, vì mong có con nối dõi và sợ tên Thiên Mụ phạm đến Trời (Thiên có nghĩa là Trời), vua Tự Đức đã đổi tên chùa thành Linh Mụ, có nghĩa là Bà mụ linh thiêng. Sau này, người dân được sử dụng cả hai tên Thiên Mụ và Linh Mụ để gọi ngôi chùa.

Kiến trúc của chùa Thiên Mụ

Với sự đầu tư lớn, Thiên Mụ trở thành ngôi chùa đẹp nhất xứ Đàng trong thời đó. Ngày nay, chùa Thiên Mụ cổ kính vẫn lặng lẽ soi mình bên dòng sông Hương xinh đẹp và trở thành điểm đến không thể thiếu của khách du lịch tại Huế.

Khuôn viên trước chùa là bến thuyền có 24 bậc tam cấp lên xuống, cổng tam quan,…Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, chùa Thiên Mụ từng được dùng làm đàn Tế Đất dưới triều Tây Sơn (khoảng năm 1788). Dưới các đời chúa Nguyễn, chùa Thiên Mụ Huế cũng đã trải qua nhiều lần tu sửa lớn. Nổi bật nhất là cuộc trùng tu mở rộng quy mô dưới thời của chúa Nguyễn Phúc Chu (1691-1725).

Năm 1710, Chúa còn cho đúc chiếc chuông lớn Đại Hồng Minh, nặng trên hai tấn vào, trên chuông có khắc một bài minh. Năm 1714, Chúa Nguyễn Phúc Chu tiếp tục đại trùng tu hàng loạt công trình kiến trúc quy mô (điện Đại Hùng, điện Thiên Vương, nhà Thuyết Pháp, lầu Tàng Kinh…) và đích thân viết bài văn, khắc vào bia đá lớn nói về việc xây dựng các công trình kiến trúc ở chùa. Đặc biệt, chúa còn cho người sang Trung Quốc mua hơn 1.000 bộ kinh Phật đưa về đặt tại lầu Tàng Kinh.

Năm 1884, vua Thiệu Trị cũng đã cho xây dựng thêm một ngôi tháp bát giác có tên là Từ Nhân, sau đổi thành Phước Duyên. Tháp được xây ở trước chùa, là kiến trúc gắn liền với chùa Thiên Mụ. Tháp Phước Duyên có chiều cao 21m, gồm 7 tầng. Mỗi tầng đều có thờ tượng Phật, riêng tầng trên cùng có một pho tượng Phật được đúc bằng vàng.

Ngoài ra, ở phía trước tháp, vua Thiệu Trị còn cho xây dựng đình Hương Nguyện. Trên nóc đình có đặt Pháp luân (bánh xe Phật pháp – biểu tượng của đạo Phật) nhưng năm 1904, đình đã bị sụp đổ bởi một trần bão lớn.

Mỗi công trình kiến trúc cho dù được xây dựng dưới triều đại nào thì cũng đều thể hiện được sự tín ngưỡng, trang trọng và hài hòa với những công trình trước đó. Hiện nay, chùa Thiên Mụ Huế giữ hai kỷ lục Việt Nam: ngôi chùa có tấm bia thời Lê Trung Hưng lớn nhất và Tháp bát giác cổ cao nhất chùa. Ngoài ra, chùa cũng được xếp hạng 20 thắng cảnh của đất Thần Kinh và là điểm đến không bỏ qua trong các tour du lịch Huế.

Sự tích lời nguyền oán tình duyên

Không chỉ nổi tiếng bởi cảnh quan đẹp và kiến trúc cổ kính, uy nghiêm, chùa Thiên Mụ còn gắn liền với những câu chuyện tâm linh huyền bí, thu hút sự tò mò của du khách gần xa.

Chuyện kể rằng, khi chúa Nguyễn cai trị ở Đàng Trong, tư tưởng “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó” vẫn còn bó chặt. Thời đó có một cô con gái của gia đình quan lại giàu có và chàng trai mồ côi, đói rách yêu nhau. Vì bị cha mẹ cấm cản, hai người đã rủ nhau đến bến thuyền Mụ (bến thuyền trước chùa Thiên Mụ) tự vẫn. Nhưng trớ trêu, khi người con trai chết thì người con gái lại dạt vào bờ và được người dân cứu sống. Sau này, nàng bị ép lấy một vị quan giàu có. Thời gian trôi qua, cô gái dần quên đi mối tình xưa với chàng trai ngày xưa và vui sống cuộc đời vinh hoa phú quý. Oan hồn chàng trai ở dưới sông đợi chờ người yêu mãi không thấy nên đem lòng oán hận và lời nguyền tất cả những đôi trai gái nào yêu nhau đến chùa đều tan vỡ có từ đó.

Tuy nhiên, theo chia sẻ của một sư thầy tu hành trong chùa Thiên Mụ thì trước đây, do chùa có nhiều cây cối um xùm xanh tốt nên các cặp tình nhân đến chùa thường lợi dụng để làm chuyện ô uế. Thế nên, người dân đã dựng nên những câu chuyện trên để giữ sự thanh tịnh cho ngôi chùa.

Đó chỉ là lời nguyền được truyền miệng từ thế hệ này qua thế hệ khác. Tuy nhiên, trải qua hơn 4 thế kỷ, lời nguyền vẫn còn tồn tại, có người không tin nhưng cũng có nhiều đôi đang yêu nhau không dám dẫn nhau đến chùa. Điều này càng khiến lời nguyền cũng như chùa Thiên Mụ trở nên huyền bí.

Ngôi chùa vẫn luôn tồn tại trong tâm thức người dân Huế nói riêng và đời sống văn hóa của người Việt Nam nói chung. Ngày ngày, tiếng chuông chùa Thiên Mụ vẫn vang vọng như linh hồn của xứ Huế, đọng lại trong lòng khách phương xa một nỗi niềm vương vấn chốn Thần Kinh. Vãn cảnh chùa, du khách sẽ thấy lòng lắng lại, tĩnh tâm, bỏ lại đằng sau những phiền muộn, lo âu. như nhà thơ Quách Tấn đã viết“Những người phiền não trường danh lợi/ Đến đó thời lòng cũng phải khuây”.

Cùng với chùa Thiên Mụ, Huế còn có rất nhiều công trình kiến trúc cổ kính và danh lam thắng cảnh khác. Du khách có thể liên hệ Kha Trần qua hotline 0167 670 6789 để được tư vấn một lịch trình phù hợp với những điểm tham quan du lịch nổi tiếng tại Huế, cũng như thuê xe Huế giá rẻ để có một chuyến đi hoàn hảo với những trải nghiệm thú vị nhất.

Thuê xe Kha Trần