Hồ Tịnh Tâm – Dấu xưa vườn Ngự trong Hoàng thành Huế

Hồ Tịnh Tâm (hay còn gọi là hồ Tĩnh Tâm) là di tích cảnh quan nổi tiếng nằm ngay trong lòng Kinh thành Huế. Hồ được xây dựng dưới thời vua Thiệu Trị của nhà Nguyễn và được xem là một trong 20 cảnh quan đẹp nhất xứ thần kinh. Hãy cùng Thuê xe Kha Trần khám phá nét đẹp của vườn Ngự nổi tiếng một thời bạn nhé.

Vườn Ngự Uyển bên Kinh thành Huế

Vào năm Minh Mạng thứ 3 (1822), triều Nguyễn đã huy động tới 8000 binh lính dốc sức cải tạo hồ thành chốn tiêu dao, biến hồ Tịnh Tâm trở thành một trong những vườn Ngự Uyển xinh đẹp bậc nhất của Kinh thành Huế lúc bấy giờ.

Hồ Tịnh Tâm có hình chữ nhật với chu vi gần 1500m, là một thành tựu tiêu biểu của nghệ thuật kiến trúc cảnh quan Việt Nam vào thế kỷ 19 với sự bày bố cầu kỳ, tinh tế, hài hòa với thiên nhiên.

Trên hồ có 3 hòn đảo là Bồng Lai, Phương Trượng và Doanh Châu. Trong số đó, nổi bật nhất là đảo Bồng Lai nằm ở phía nam của hồ. Nơi đây có điện Bồng Doanh kiến trúc 3 gian 2 chái, mái trùng diêm, lợp ngói lưu li nằm giữa đảo.

Hồ được ngăn cách với bên ngoài bằng một vòng tường gạch. Bốn mặt có bốn cửa: cửa Hạ Huân ở phía nam, cửa Đông Hy ở phía bắc, cửa Xuân Quang ở phía đông và cửa Thu Nguyệt ở phía tây. Xung quanh các đảo trên hồ và dọc bờ hồ đều trồng các loại liễu trúc và nhiều loài hoa cỏ lạ. Đặc biệt, người dân Huế xưa nay vẫn truyền miệng nhau câu ca dao:

“Hồ Tịnh Tâm nhiều sen bách diệp

Đất Hương Cần quýt ngọt, cam thơm”

Qua đó, thể hiện sự trân quý địa danh hồ Tịnh Tâm vốn gắn liền với loài sen bách diệp – loài sen có nhiều cánh nhỏ màu hồng, được tôn vinh là giống sen quý nhất trong tất cả các loại sen.

Hồ Tịnh Tâm ngày ấy

Theo sử sách, trước đây sen ở Hồ Tịnh Tâm vốn được trồng để dâng vào hoàng cung phục vụ ẩm thực cho các bậc đế vương. Sen hồ Tịnh nổi tiếng gần xa bởi hạt sen vừa bở vừa thơm, hương vị ngọt bùi đã trở thành đặc sản được du khách trong và ngoài nước rất yêu thích khi nhắc đến Huế.

Theo người dân địa phương, xưa nước hồ Tịnh Tâm trong veo với sen bách diệp nở ngập mặt hồ thơm nức cả một vùng. Cứ vào độ tháng 5, hồ Tịnh Tâm xanh mướt một màu của loài sen vương giả.

Hồ Tịnh Tâm được biết đến là vườn thượng uyển nhân tạo đẹp nhất của kinh đô Huế thời nhà Nguyễn, là một trong 20 cảnh đẹp đất Thần Kinh. Cảnh đẹp ở hồ Tịnh Tâm đã đi vào thơ ca, trở thành nguồn cảm hứng dạt dào của các vua Nguyễn như: Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức …

Hồ Tịnh Tâm bây giờ

Đặt chân đến hồ Tịnh Tâm bây giờ, nhiều người không khỏi chạnh buồn bởi khung cảnh hiu hắt. Sự tàn phá của chiến tranh, của thời gian và của con người đã khiến cho vẻ đẹp của hồ Tịnh Tâm cùng loài sen trứ danh bị mai một, xuống cấp. Vườn ngự uyển của hoàng gia ngày nào giờ không còn thơm ngát hương sen, thay vào đó là màu xanh của bèo, rau muống, cộng thêm vài khóm hoa súng lác đác trên mặt hồ. Gần đây, với sự nỗ lực của tỉnh Thừa Thiên Huế, trực tiếp là Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cùng những người dân sống xung quanh di tích, hồ Tịnh Tâm đã dần được hồi sinh.

Thuê xe Kha Trần